Tại tổ thảo luận số 17 sáng ngày 11/6, các đại biểu Quốc hội đã đồng tình cao với việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, đồng thời kiến nghị nhiều giải pháp cụ thể nhằm bảo đảm tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả, hạn chế phát sinh vướng mắc từ thực tiễn triển khai.

Đại biểu Đinh Ngọc Minh – Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau phát biểu thảo luận

Phát biểu tại tổ, đại biểu Đinh Ngọc Minh (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) khẳng định, việc sắp xếp đơn vị hành chính lần này được nhân dân đồng tình, ủng hộ cao. Ông nhấn mạnh: “Dân nghe Nghị quyết này mừng lắm, thực ra đúng vậy chứ không phải nói thêm. Doanh nghiệp, người dân người ta mừng”. Đồng thời, đại biểu Minh đánh giá cao sự cần thiết của việc tinh gọn bộ máy, tuy nhiên bày tỏ một số băn khoăn về khâu tổ chức thực hiện, nhất là những nội dung còn chưa rõ, còn thiếu trong quy định hiện hành.

Về tổ chức thực hiện, đại biểu Minh đề nghị cần giao Chính phủ ngay từ bây giờ xây dựng danh mục các tuyến đường kết nối giữa các trung tâm hành chính cũ và mới, bảo đảm chuẩn kết nối hạ tầng hành chính thông suốt, đáp ứng các yêu cầu vận hành thực tế sau sáp nhập. Các địa phương như Quảng Ngãi - Kon Tum, Lâm Đồng - Bình Thuận, hay Lâm Đồng - Đắk Nông được dẫn chứng như những nơi cần sớm có quy hoạch và triển khai thực hiện cụ thể.

Một vấn đề khác được đại biểu nêu là tình trạng dư thừa trụ sở sau sáp nhập, đặc biệt là các trụ sở xã, huyện, các cơ quan đoàn thể, lực lượng vũ trang… Theo ông, cần rà soát kỹ, cái nào chuyển đổi mục đích để phục vụ công ích như y tế, giáo dục, hành chính công thì sử dụng lại; còn lại nên cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng và đấu giá để thu hồi ngân sách, tránh lãng phí, xuống cấp tài sản.

Đối với đội ngũ cán bộ phải di chuyển về trụ sở mới, đại biểu đề nghị có chính sách nhà ở phù hợp, đặc biệt là chính sách về nhà ở xã hội cho cán bộ công tác xa nhà, đảm bảo an cư để yên tâm công tác. Đồng thời, ông cũng đề xuất cần tiếp tục rà soát địa giới hành chính sau sáp nhập, tránh tình trạng xã cách xa trung tâm hành chính mới, gây bất tiện trong quản lý và phục vụ nhân dân.

Bày tỏ quan điểm về mô hình tổ chức trung tâm tài chính trong các địa phương sau sắp xếp, đại biểu Minh cho rằng có thể nghiên cứu mô hình thể chế tài chính thành công ở quốc tế (như tại Anh) để thí điểm trong 5 năm, sau đó chuẩn hóa và luật hóa cho phù hợp thực tiễn Việt Nam.

Đại biểu Ma Thị Thúy – Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang phát biểu thảo luận

Cùng tổ thảo luận, đại biểu Ma Thị Thúy (Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang) khẳng định chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính thể hiện quyết tâm chính trị rất cao trong công cuộc cải cách bộ máy. Đại biểu hoàn toàn đồng thuận với Tờ trình của Chính phủ và các nội dung dự thảo Nghị quyết, đồng thời đánh giá cao sự đồng thuận từ nhân dân và dư luận đối với chủ trương này.

Về tổ chức thực hiện, bà Thúy đặc biệt lưu ý đến khâu xử lý các trụ sở dôi dư. Theo bà, nếu áp dụng nghiêm Luật Quản lý tài sản công với quy trình, thủ tục dài dòng thì sẽ chậm trễ, gây hư hỏng. Do đó, bà đề nghị cần đưa ngay nội dung này vào Nghị quyết của Quốc hội để Chính phủ và các địa phương có cơ sở triển khai xử lý nhanh, dứt điểm, tránh lãng phí nguồn lực.

Một nội dung đáng chú ý khác được đại biểu Thúy nêu là sự bất hợp lý về số liệu cán bộ, công chức, viên chức tại Phụ lục số 02 kèm theo Tờ trình của Chính phủ. Theo bà, số lượng cán bộ là những người giữ chức danh dân cử, bổ nhiệm theo nhiệm kỳ – mỗi tỉnh chỉ khoảng 40–50 người – nhưng một số tỉnh lại báo cáo lên đến hơn 1.000, thậm chí 2.000, là không đúng. Bà kiến nghị cần rà soát, làm rõ lại số liệu thống kê từ các địa phương để bảo đảm chính xác, thống nhất trong toàn quốc.

Đặc biệt, trong bối cảnh địa hình các tỉnh miền núi như Tuyên Quang rất phức tạp, có nơi từ trung tâm hành chính đến xã biên giới xa nhất tới 400km, đại biểu Thúy nhấn mạnh cần triển khai ngay các tuyến giao thông kết nối hành chính – không chỉ là hạ tầng phục vụ quản lý nhà nước, mà còn là điều kiện bảo đảm quyền tiếp cận dịch vụ của người dân sau sáp nhập.

Thúy Hằng