Tuy nhiên, công tác giải quyết KNTC ở một số nơi chưa được sự quan tâm đúng mức. Công tác tuyên truyền pháp luật về KNTC còn nặng về hình thức, hiệu quả chưa cao. Trong đó, khâu tuyên truyền, vận động, giải thích các chủ trương, chính sách khi thu hồi đất ở nhiều nơi chưa được chú trọng đúng mức. Sự phối hợp giữa các cấp, các ngành, địa phương trong quá trình giải quyết KNTC thiếu chặt chẽ. Cán bộ làm công tác tiếp nhận, xử lý đơn KNTC ở một số nơi chưa nắm vững các quy định của pháp luật nên chưa làm tốt việc giải thích, hướng dẫn người KNTC; việc phân loại, xử lý đơn có trường hợp chưa đảm bảo đúng quy trình thủ tục và thẩm quyền. Một số địa phương, đơn vị lập và quản lý hồ sơ vụ việc khiếu nại chưa khoa học và chặt chẽ theo đúng quy định.

Một số vụ việc đã có quyết định giải quyết (sau cùng) của cơ quan thẩm quyền nhưng khi công dân có đơn tiếp tục khiếu nại, một số cơ quan vẫn thụ lý đơn và chuyển đến các ngành, địa phương, người khiếu nại căn cứ vào giấy chuyển này đến các cơ quan, địa phương yêu sách, làm cho tình hình phức tạp thêm. Việc thiết lập cơ sở dữ liệu để quản lý, theo dõi, công tác xử lý đơn khiếu nại, tố cáo của ngành chức năng chưa kịp thời nên khó khăn cho công tác quản lý.

Công tác kiểm tra, xác minh, tham mưu giải quyết KNTC ở một số đơn vị còn chậm, vi phạm về thời gian; trình tự, thủ tục dẫn đến công dân khiếu nại nhiều lần, vượt cấp; một số vụ việc giải quyết không đúng chính sách, pháp luật và chưa phù hợp với thực tế nên không dứt điểm; có nơi chỉ chú trọng đến việc giải quyết hết thẩm quyền mà chưa quan tâm đến giải quyết dứt điểm vụ việc. Trong một số trường hợp việc thẩm tra, xác minh, thu thập thông tin, chứng cứ không đảm bảo, nên khi ra quyết định giải quyết chưa chặt chẽ và chính xác, chưa tạo được sự đồng thuận trong nhân dân. Một số vụ khiếu nại trong lĩnh vực đất đai kéo dài qua nhiều thời kỳ, có nhiều giấy tờ, tài liệu bị thất lạc hoặc không đầy đủ, rõ ràng gây khó khăn cho giải quyết vụ việc. Việc đôn đốc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại về đất đai, nhà ở đã có hiệu lực pháp luật của cơ quan thẩm quyền còn chậm; có trường hợp đương sự cố tình không chấp hành, khiếu nại vượt cấp; một số quyết định được triển khai nhiều lần nhưng vẫn không thi hành được. Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận nhân dân còn hạn chế. Có những vụ việc đã được giải quyết nhiều lần, đúng chính sách, pháp luật, có lý, có tình nhưng người khiếu nại vẫn không chấp nhận, không thực hiện quyết định đã có hiệu lực pháp luật. Một số cá nhân khi yêu cầu, khiếu nại không được chấp nhận thì chuyển qua tố cáo (theo Báo cáo của Thanh Tra tỉnh, năm 2016 và 6 tháng đầu năm 2017 đã thụ lý và giải quyết 36/43 vụ tố cáo thì có 25 vụ tố cáo không đúng sự thật), nhưng việc xác minh, kết luận và xử lý đối với những trường hợp tố cáo sai sự thật chưa được thực hiện.

Đặc biệt, công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng để triển khai thực hiện các dự án tại một số địa phương là một vấn đề đáng quan tâm hiện nay. Đã qua phần lớn các dự án khi triển khai thực hiện đều có phát sinh khiếu kiện do chưa thực hiện đúng quy trình, thủ tục, thiếu công khai, minh bạch. Có nơi còn để xảy ra vi phạm pháp luật.

Để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giải quyết KNTC trong lĩnh vực đất đai trên địa bàn tỉnh Cà Mau thời gian tới, thiết nghĩ Chính phủ cần sớm xây dựng hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết KNTC để theo dõi, quản lý, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác này; tránh tình trạng thụ lý đơn trùng lắp, nhất là đối với những vụ việc đã có kết quả giải quyết cuối cùng mà đương sự tiếp tục có đơn yêu cầu, khiếu nại. Xem xét ban hành quy định về quy trình kiểm tra tính chính xác, hợp pháp của các kết luận thanh tra, quyết định xử lý sau thanh tra; quy định các chế tài đủ mạnh để xử lý các vi phạm của các chủ thể có liên quan, nhất là đối với hành vi vi phạm của đối tượng thanh tra, hành vi tố cáo sai sự thật.

Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo việc xây dựng và ban hành quy chế phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương trong công tác giải quyết KNTC trên địa bàn tỉnh; khắc phục tình trạng tiếp nhận, thụ lý đơn khiếu nại trùng lắp, đơn đã có kết quả giải quyết cuối cùng. Có biện pháp xử lý nghiêm đối với những cá nhân cố tình tố cáo sai sự thật; đối với các trường hợp lợi dụng KNTC để kích động, gây rối, phải tiến hành làm rõ, xử lý theo pháp luật. Chỉ đạo các ngành chức năng và các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về giải quyết KNTC sâu rộng trong cán bộ và nhân dân để mọi người hiểu và thực hiện đúng; tiếp tục rà soát, đẩy mạnh công tác công tác giải quyết KNTC, nhất là các vụ việc còn tồn đọng, kéo dài. Chỉ đạo thực hiện chặt chẽ công tác thường bồi, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi thu hồi đất; thực hiện đúng các quy trình, thủ tục và công khai, minh bạch trong thực hiện các dự án đầu tư xây dựng. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, đôn đốc, việc thi hành các quyết định khiếu nại, tranh chấp, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực pháp luật./.

NSC