Tại phiên họp thường kỳ tháng 4 năm 2017, Thường trực HĐND tỉnh Cà Mau nghe Sở Nội vụ báo cáo và đã thảo luận, có ý kiến kiến nghị liên quan đến tình hình thực hiện thi đua, khen thưởng năm 2016 ở tỉnh Cà Mau. Đây là những vấn đề được các vị đại biểu HĐND tỉnh đặt ra trong quá trình thực thi các quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng hàng năm có những khó khăn, bất cập, nhất là từ khi có Nghị định số 65/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Thi đua, khen thưởng năm 2013. Khi thực hiện công tác thi đua, khen thưởng các năm 2015 và 2016 đã xuất hiện những vướng mắc, bất cập, nhưng chưa được các cơ quan chức năng kịp thời phản ánh, kiến nghị và cơ quan nhà nước có thẩm quyền chậm khắc phục, sửa đổi, bổ sung.
Theo Báo cáo của Sở Nội vụ Cà Mau, năm 2016 bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thi đua, khen thưởng từng lúc chưa mang lại hiệu quả thiết thực, chưa trở thành động lực thúc đẩy sự phấn đấu thực hiện hoàn thành nhiệm vụ chính trị… Nhưng vấn đề mà các đại biểu HĐND tỉnh quan tâm ở đây thì chưa được Báo cáo nêu và phân tích, đánh giá để làm rõ. Một số vấn đề về cơ chế pháp lý, về điều kiện, tiêu chuẩn, cách thức thực hiện… trong các quy định của Chính phủ và Bộ Nội vụ chưa được quan tâm tháo gỡ kịp thời, chẳng hạn như:
- Việc quy định về phải có sáng kiến, giải pháp hữu ích, giải pháp công tác… làm tiêu chí xét thi đua hàng năm theo Nghị định số 42/2010/NĐ-CP và Nghị định số 65/2014/NĐ-CP của Chính phủ trên thực tế rất khó thực hiện đối với một số trường hợp và trên thực tế chưa tạo được sự công bằng trong công tác thi đua, khen thưởng. Ví dụ như: trong trường hợp cơ quan, đơn vị có số đông cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý. Thường thì những công chức, viên chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý và người lao động trên thực tế có rất ít cơ hội để được xét đề nghị công nhận danh hiệu “hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”. Vì vị trí công tác và kết quả công việc của họ rất khó để so sánh, cạnh tranh với người đang giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý. Chưa kể một số cơ quan, đơn vị có số nhân viên ít hơn cán bộ lãnh đạo và có những việc, nhiều biểu hiện tế nhị khác trong quan hệ, trong cuộc sống, sinh hoạt… Việc xét thi đua, khen thưởng theo đó cũng bị chi phối.
- Đối với đại biểu dân cử là cán bộ chuyên trách của HĐND các cấp có số lượng ít (theo quy định hiện nay mỗi Ban chỉ từ có từ 1 đến 2 vị, còn lại đều kiêm nhiệm) và các Ban của HĐND từ trước đến nay chưa được bố trí vào các cụm, khối thi đua. Cho nên hàng năm việc xét thi đua cho các cán bộ chuyên trách của HĐND rất khó khăn, thường hay có chuyện “xét đặc cách” vì không có cơ chế. Ở HĐND tỉnh Cà Mau thời gian qua các Trưởng ban chuyên trách của HĐND tỉnh hàng năm đều được xét “đặc cách” công nhận danh hiệu “Chiến sỹ thi đua cơ sở” (vì nếu xét chung với cán bộ, công chức của Văn phòng HĐND tỉnh thì không còn chỉ tiêu). Còn tập thể các Ban không có cơ hội để được xem xét đề nghị tặng cờ thi đua, dẫn đến thiếu hụt tiêu chuẩn, điều kiện xét khen thưởng thành tích bậc cao theo quy định. Một ví dụ điển hình là Ban Pháp chế HĐND tỉnh Cà Mau đến cuối nhiệm kỳ 2004-2011, thực hiện theo quy định của Luật Thi đua, khen thưởng năm 2003 và Nghị định số 42/2010/NĐ-CP, đã được xét tặng Huân chương lao động Hạng Ba. Đến cuối nhiệm kỳ 2011-2016, mặc dù cũng đáp ứng đầy đủ các điều kiện, tiêu chuẩn thi đua, khen thưởng và được đề nghị xét tặng Huân chương lao động Hạng Hai theo quy định của Luật Thi đua, khen thưởng năm 2003 và Nghị định số 42/2010/NĐ-CP. Nhưng vào thời điểm đề nghị (cuối năm 2015) thì đã có Luật Thi đua, khen thưởng năm 2013 và Nghị định số 65/2014/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, Ban Pháp chế HĐND tỉnh Cà Mau không được đề nghị xét tặng Huân chương lao động Hạng Hai với lý do: các ban HĐND tỉnh không nằm trong các cụm Khối thi đua - một tiêu chuẩn bắt buộc theo Nghị định 65/2014/NĐ-CP, nên không thể được xét tặng cờ thi đua. Còn việc quy định các Ban của HĐND nằm trong Khối thi đua nào thì chưa có hướng dẫn, các cơ quan chức năng còn đang nghiên cứu!!!. Cơ hội để cho các Ban của HĐND tiếp tục được xét, khen thưởng thành tích cao không biết khi nào mới có? Rõ ràng việc thực hiện các quy định như nêu trên có nhiều bất cập, cần có cơ chế khác phù hợp hơn.
Từ những vướng mắc, bất cập như vậy, tại phiên họp, Thường trực HĐND tỉnh đã thống nhất đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ tham mưu, rà soát lại những văn bản của Trung ương và của tỉnh về công tác thi đua, khen thưởng theo quy định của các Luật, các Nghị định của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Nội vụ đối với cán bộ, công chức, viên chức nói chung, cán bộ dân cử nói riêng. Qua đó tổng hợp những khó khăn, bất cập trong tổ chức thực hiện, đề xuất UBND tỉnh kiến nghị cấp thẩm quyền sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, nhất là đối với việc phân loại, đánh giá, xét khen thưởng với cán bộ dân cử và viên chức. Hàng năm, cần lấy ý kiến đóng góp đối tượng chịu tác động để kịp thời khắc phục những hạn chế, thiếu sót, đánh giá để đánh giá, phân loại, xét khen thưởng đúng đối tượng và công trạng. Trong trường hợp các văn bản còn nhiều mâu thuẫn, bất cập, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ tham mưu để có văn bản kịp thời kiến nghị với Chính phủ, Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Nội vụ sửa đổi, bổ sung hoặc có văn bản giải thích, hướng dẫn cụ thể để thực hiện cho phù hợp.
Thường trực HĐND tỉnh cũng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ sớm bố trí đưa các Ban của HĐND tỉnh vào các Khối thi đua của tỉnh theo định, tạo điều kiện để các Ban của HĐND cấp tỉnh tham gia các hoạt động và các phong trào thi đua của tỉnh.
Nguyễn Sơn Ca
Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh Cà Mau